દિલ્હીમાં પ્રદુષણનું સંકટ: હવાની ગુણવત્તા ‘નબળી’, શું છે સરકારનો પ્લાન?

Delhi: રાજધાની દિલ્હીની હવા ખરાબ શ્રેણીમાં છે. તમામ પ્રયાસો છતાં પરિસ્થિતિમાં કોઈ સુધારો થયો નથી. રિપોર્ટ અનુસાર, દિલ્હીના ઘણા ભાગોમાં AQI 350 થી વધુ છે. યમુના પ્રદૂષણ પણ ચિંતાનો વિષય છે. સેન્ટ્રલ પોલ્યુશન કંટ્રોલ બોર્ડ (CPCB) અનુસાર, સાંજે 4 વાગ્યા સુધી 24 કલાકનો સરેરાશ હવા ગુણવત્તા સૂચકાંક (AQI) 335 (ખૂબ જ નબળો) હતો. દિલ્હીમાં સવારે 9 વાગ્યે AQI 334 રેકોર્ડ કરવામાં આવ્યો હતો.

ભારતીય હવામાન વિભાગ (IMD)એ રાષ્ટ્રીય રાજધાનીમાં સાંજે પણ ધુમ્મસ રહેવાની આગાહી કરી છે. રવિવારે શહેરમાં મહત્તમ તાપમાન 32.6 ડિગ્રી સેલ્સિયસ હતું. જે સામાન્ય કરતાં બે ડિગ્રી વધુ હતું અને સાંજે 5.30 કલાકે ભેજનું પ્રમાણ 74 ટકા હતું. IMDએ જણાવ્યું હતું કે સોમવારે દિલ્હીમાં ધુમ્મસના મધ્યમ સ્તરની અપેક્ષા છે.

ડ્રોન દ્વારા પાણીનો છંટકાવ
રાષ્ટ્રીય રાજધાનીમાં વધતા વાયુ પ્રદૂષણને રોકવા માટે, દિલ્હી સરકારે શુક્રવારે શહેરના આનંદ વિહાર વિસ્તારમાં પ્રાયોગિક ધોરણે ડ્રોનનો ઉપયોગ કરીને પાણીનો છંટકાવ કર્યો. આનંદ વિહાર શહેરના સૌથી પ્રદૂષિત વિસ્તારોમાંથી એક છે. આ દરમિયાન દિલ્હીના પર્યાવરણ મંત્રી ગોપાલ રાયે કહ્યું કે સૌથી વધુ પ્રદૂષિત વિસ્તારોમાં AQI (એર ક્વોલિટી ઈન્ડેક્સ) શહેરના સરેરાશ સ્તર કરતા વધારે છે. રાયે કહ્યું કે હાલમાં દિલ્હીમાં 200 થી વધુ ‘એન્ટી-સ્મોગ ગન’ તૈનાત છે જેના દ્વારા હવામાં ધૂળ ઓછી કરવા માટે રસ્તાઓ પર પાણીનો છંટકાવ કરવામાં આવી રહ્યો છે. મંત્રીએ કહ્યું કે જો પરીક્ષણ સફળ થાય છે. તો દિલ્હી પ્રદૂષણ નિયંત્રણ સમિતિ (DPCC) વધુ ડ્રોન ખરીદવા પર વિચાર કરી શકે છે. રાયે કહ્યું, ‘જો અમને આજના ટેસ્ટમાંથી સારા પરિણામ મળશે તો અમે વધારાના ડ્રોન ખરીદવા માટે ઔપચારિક ટેન્ડર બહાર પાડીશું.’

પ્રદૂષણ રોકવા માટે પગલાં લેવા પડશે
સેન્ટ્રલ પોલ્યુશન કંટ્રોલ બોર્ડ (CPCB)ના બોર્ડ મેમ્બર ડો. અનિલ કુમાર ગુપ્તાએ કહ્યું કે હું માનું છું કે સરકારો કોસ્મેટિક ઉપાયો પર વધુ ધ્યાન આપે છે અને પ્રદૂષણના સ્ત્રોત પર ધ્યાન આપતી નથી. ઘણા વર્ષોથી AQI 500 સુધી પહોંચી ગયો છે અને લગભગ દર વર્ષે જ્યારે AQI 999 ને પાર કરે છે ત્યારે ‘રેડ લેટર ડે’ આવે છે. આ એક વિચિત્ર સ્થિતિ છે. મેં હંમેશા કહ્યું છે કે ઓડ-ઇવન સ્કીમ અને છંટકાવ જેવા કોસ્મેટિક ઉપાયોથી રાહત નહીં મળે. જ્યાં સુધી પ્રદૂષણના સ્ત્રોતો પર કામ નહીં થાય ત્યાં સુધી દિલ્હીમાં પ્રદૂષણ ઓછું નહીં થાય.

આ પણ વાંચો: બાબા સિદ્દીકી મર્ડર કેસનો મુખ્ય શૂટર બહરાઈચમાંથી ધરપકડ, અન્ય 4 પણ ઝડપાયા

દિલ્હીની અંદર લગભગ 28,500 કિલોમીટરના રસ્તાઓ છે અને રસ્તાઓ પર ઘણી જગ્યાએ ખાડાઓ છે. તેમણે કહ્યું કે આનાથી ધૂળનું પ્રદૂષણ વધે છે. પ્રદૂષણના બે કારણો છે. એક કારણ કુદરત છે અને બીજું માનવસર્જિત છે. સામાન્ય રીતે દિલ્હીમાં બહુ તોફાનો જોવા મળતા નથી. પરંતુ મોટાભાગનું પ્રદૂષણ મનુષ્યો દ્વારા થાય છે. એટલા માટે હું કહું છું કે પ્રદૂષણના સ્ત્રોતને દૂર કરવાની જરૂર છે. યમુના પ્રદૂષણ અંગેના પ્રશ્નના જવાબમાં તેમણે કહ્યું કે દિલ્હી સરકારના આંકડા દર્શાવે છે કે અહીં 32 નાળા છે અને આ નાળાઓમાંથી પાણી યમુના નદીમાં વહી રહ્યું છે. આ એવા નાળા છે જે યમુનામાં પ્રદૂષણ વધારવા માટે જવાબદાર છે. આ સરકારની નિષ્ફળતા છે.