પાણીના ટીપા માટે તડપશે પાકિસ્તાન! સિંધુ જળ સંધિને લઈ ભારતે નોટિસ મોકલી
નવી દિલ્હીઃ પાડોશી દેશ પાકિસ્તાનને મોટા જળ સંકટનો સામનો કરવો પડી શકે છે. ખરેખરમાં ભારતે પાકિસ્તાનને સિંધુ જળ સંધિની સમીક્ષા કરવા માટે ઔપચારિક નોટિસ મોકલી છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે પરિસ્થિતિમાં “મૂળભૂત અને અણધાર્યા” ફેરફારોને કારણે સિંધુ જળ સંધિની સમીક્ષા જરૂરી છે. સરકારી સૂત્રોએ બુધવારે જણાવ્યું હતું કે સિંધુ જળ સંધિ (IWT)ની કલમ 12(3) હેઠળ 30 ઓગસ્ટે પાકિસ્તાનને નોટિસ જારી કરવામાં આવી હતી. જો કે હજુ સુધી આ અંગે કોઈ જવાબ મળ્યો નથી.
19 સપ્ટેમ્બર, 1960 ના રોજ કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા
ભારત અને પાકિસ્તાને નવ વર્ષની વાટાઘાટો બાદ 19 સપ્ટેમ્બર, 1960ના રોજ સિંધુ જળ સંધિ પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. જેમાં સિંધુ નદીના પાણીની વહેંચણી અંગે સમજૂતી થઈ હતી. આ સંધિ પર તત્કાલિન વડાપ્રધાન પંડિત જવાહર લાલ નેહરુ અને પાકિસ્તાનના તત્કાલિન રાષ્ટ્રપતિ અયુબ ખાને હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. આ એમઓયુ પર વિશ્વ બેંક દ્વારા પણ હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા. વિશ્વ બેંક અનેક આંતર-બાઉન્ડ્રી નદીઓના પાણીના ઉપયોગ પર બંને પક્ષો વચ્ચે સહકાર અને માહિતીના આદાનપ્રદાન માટે એક સિસ્ટમ સ્થાપિત કરે છે.
આ પણ વાંચો: Haryana Congress Manifesto: 25 લાખ સુધીની મફત સારવાર, મહિલાઓને દર મહિને રૂ.2000
સિંધુ જળ સમજૂતી ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે 6 નદીઓના પાણીની વહેંચણી અંગે છે. આ અંતર્ગત ભારતને રાવી, સતલજ અને બિયાસનું પાણી મળ્યું અને પાકિસ્તાનને પશ્ચિમી નદીઓ એટલે કે સિંધુ, ઝેલમ અને ચિનાબના પાણીનો ઉપયોગ કરવાનો અધિકાર મળ્યો હતો.
સરહદ પારના આતંકવાદનો પણ ઉલ્લેખ
સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે ભારત દ્વારા મોકલવામાં આવેલી નોટિસ સંજોગોમાં મૂળભૂત અને અણધાર્યા ફેરફારોને પ્રકાશિત કરે છે, જે સંધિના વિવિધ લેખો હેઠળની જવાબદારીઓની સમીક્ષા જરૂરી બનાવે છે. તેમણે કહ્યું કે વિવિધ ચિંતાઓમાં વસ્તીમાં ફેરફાર, પર્યાવરણીય મુદ્દાઓ અને ભારતના ઉત્સર્જન લક્ષ્યાંકોને પહોંચી વળવા સ્વચ્છ ઊર્જાના વિકાસને વેગ આપવાની જરૂરિયાત મહત્વની છે. ભારતે સમીક્ષાની માગણી પાછળનું એક કારણ સતત સીમાપાર આતંકવાદની અસરને પણ ગણાવ્યું છે.
સિંધુ જળ કરાર અનુસાર, ભારત આ નદીના 20 ટકા પાણીનો ઉપયોગ ઘરેલું ઉપયોગ માટે કરી શકે છે અને પાકિસ્તાન 80 ટકા પાણીનો ઉપયોગ કરી શકે છે. પરંતુ ધીમે-ધીમે તેના ઉપયોગને લઈને બંને દેશો વચ્ચે આક્ષેપો અને પ્રતિઆક્ષેપો થવા લાગ્યા છે.
