હવે સુનિતા વિલિયમ્સ માટે સ્પેસમાં વધારે રોકાવું બની શકે છે ખતરનાક!
Astronaut Sunita Williams: સુનિતા વિલિયમ્સ તેના પાર્ટનર બેરી વિલ્મોર સાથે લાંબા સમયથી અવકાશમાં અટવાઈ છે. શરૂઆતમાં તેનું મિશન માત્ર 8 દિવસનું હતું. પરંતુ અવકાશયાનમાં ટેકનિકલ ખામીને કારણે તે હજુ સુધી અવકાશમાંથી પરત ફરી શકી નથી. આ યાત્રા 5 જૂને ભારતીય મૂળની અવકાશયાત્રી સુનિતા વિલિયમ્સની બોઇંગ સ્ટારલાઇનરમાં પ્રથમ ઉડાનથી શરૂ થઈ હતી. પરંતુ સ્ટારલાઈનરમાં હિલીયમ લીક થવા અને થ્રસ્ટરમાં ખરાબીના કારણે રીટર્ન મિશન રોકવું પડ્યું હતું. સુનિતા વિલિયમ્સ હાલમાં તેના પાર્ટનર સાથે ઈન્ટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશનમાં સુરક્ષિત છે. પરંતુ લાંબા સમય સુધી અંતરિક્ષમાં રહેવું તેના માટે જોખમી સાબિત થઈ શકે છે.
હકીકતમાં જ્યારે અવકાશયાત્રીઓ અવકાશમાં જાય છે. ત્યારે ત્યાંનું વાતાવરણ પૃથ્વીથી સંપૂર્ણપણે અલગ હોય છે. તમામ સલામતી સાધનો હોવા છતાં વ્યક્તિ અવકાશમાં લાંબા સમય સુધી રહી શકતો નથી. કારણ કે અવકાશમાં માઇક્રોગ્રેવિટી અને રેડિયેશનનો ખતરો માનવ સ્વાસ્થ્ય માટે મોટો પડકાર છે. સ્પેસ સ્ટેશન પર લાંબા સમય સુધી રહેવું ખતરનાક સાબિત થઈ શકે છે. કારણ કે અવકાશમાં ગુરુત્વાકર્ષણ નથી. ગુરુત્વાકર્ષણના અભાવે શરીરના પ્રવાહી ઉપરની તરફ જવા લાગે છે. આવી સ્થિતિમાં ચહેરા પર સોજો આવે છે અને નાક બંધ થવા લાગે છે. પગમાં પ્રવાહીની ઉણપ પણ છે. જેના કારણે શરીરમાં લોહીની ઉણપ થાય છે અને બ્લડપ્રેશરમાં ગરબડ થાય છે.
આ પણ વાંચો: કાળી કરતૂતોથી ભરેલો ભોલે બાબાનો ભૂતકાળ! યૌન શોષણ સહિત 5 કેસમાં આરોપી
અવકાશમાં હાડકાં નબળા પડી જાય છે
અવકાશયાત્રીઓ પૃથ્વી પર પાછા ફર્યા બાદ તેની ગંભીર અસર જોવા મળે છે. ઘણી વખત અવકાશયાત્રીઓ જમીન પર ઊભા રહી શકતા નથી અથવા તેઓ બેભાન થવા લાગે છે. આવી પરિસ્થિતિઓ બધા અવકાશયાત્રીઓ સાથે થાય છે. માઈક્રોગ્રેવિટી પણ સ્નાયુઓ પર ગંભીર અસર કરે છે, જેના કારણે અવકાશયાત્રીઓના સ્નાયુઓ નબળા પડી જાય છે, ખાસ કરીને પગ અને પીઠમાં. જેના કારણે હાડકાંને પણ નુકસાન થાય છે. ખાસ કરીને કરોડરજ્જુ અને પેલ્વિસ જેવા વજન વહન કરતા હાડકાં નબળા પડી જાય છે. યાંત્રિક તાણમાં ઘટાડો થવાને કારણે હાડકાની ધનત્વ ઘટે છે.
લાંબા સમય સુધી અવકાશમાં રહેવું કેટલું જોખમી છે?
પ્રતિકૂળ પરિણામોનો સામનો કરવા માટે અવકાશયાત્રીઓ સ્પેસ સ્ટેશનમાં કસરત પણ કરે છે. છતાં હાડકાંને નુકસાન થાય છે. શરીરમાં પ્રવાહીના વિતરણના અભાવને કારણે પેશાબમાં કેલ્શિયમનું પ્રમાણ વધી જાય છે. જેનાથી કિડનીમાં પથરી થવાની શક્યતા વધી જાય છે. એકંદરે અવકાશના વાતાવરણની માનવ શરીર પર પ્રતિકૂળ અસર થાય છે. જેના કારણે લાંબા સમય સુધી અવકાશમાં રહેવું માનવ શરીર માટે જોખમી સાબિત થઈ શકે છે.
