મંકીપોક્સ બાદ હવે નિપાહ વાયરસથી કેરળમાં એક દર્દીનું મોત, બન્ને વાયરસ કેટલા ખતરનાક?
Nipah Virus: કેરળમાં નિપાહ વાયરસના કારણે એક દર્દીનું મોત થયું છે. આ વર્ષે નિપાહના કારણે આ બીજું મોત છે. દર્દી બેંગલુરુના મલપ્પુરમનો રહેવાસી હતો. આ મૃત્યુ બાદ વહીવટીતંત્ર એલર્ટ પર છે અને મૃતકના સંપર્કમાં આવેલા અન્ય દર્દીઓની પણ તપાસ કરવામાં આવી રહી છે. વ્યક્તિના સંપર્કમાં આવેલા 151 લોકોનું ટ્રેસિંગ કરવામાં આવી રહ્યું છે. જેમાંથી પાંચને આઈસોલેશનમાં રાખવામાં આવ્યા છે. નિપાહના કારણે થયેલા આ મોત બાદ કેરળ સરકાર એલર્ટ પર છે. દેશમાં મંકીપોક્સ વાયરસનો ખતરો પણ છે. દિલ્હીમાં એક દર્દીમાં આ વાયરસની પુષ્ટિ થઈ છે, જો કે આ વર્ષે કેરળમાં મંકીપોક્સનો કોઈ કેસ સામે આવ્યો નથી, પરંતુ આ વાયરસના કેસ વધવાની આશંકા છે.
નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે આ બંને વાયરસ ખતરનાક સાબિત થઈ શકે છે. નિપાહ વાયરસની વાત કરીએ તો તેની ઓળખ સૌપ્રથમ 1998માં મલેશિયામાં થઈ હતી. પછી આ રોગ ડુક્કરમાંથી માણસમાં ફેલાય છે. આ પછી ખબર પડી કે આ વાયરસ ચામાચીડિયાથી માણસોમાં ફેલાયો છે. કેટલાક લોકોએ ચામાચીડિયા દ્વારા ચાખેલા ફળો ખાધા હતા. આ પછી તેને નિપાહનો ચેપ લાગ્યો. નિપાહ ફેલાવનાર ચામાચીડિયાને ફ્રુટ બેટ કહેવામાં આવે છે. આ વાયરસનો કોઈ ઈલાજ નથી. જો તેને યોગ્ય સમયે નિયંત્રિત કરવામાં ન આવે તો તે મગજ અને ચેતાતંત્ર પર સીધો હુમલો કરે છે. આ સ્થિતિમાં દર્દીનો જીવ બચાવવો મુશ્કેલ બની જાય છે.
મંકીપોક્સ વાયરસ વાંદરાઓથી માણસોમાં ફેલાય છે. પછી એક વ્યક્તિથી બીજામાં તેનું પ્રસારણ શરૂ થયું. આ વાયરસ શારીરિક સંભોગ દરમિયાન અને ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિના નજીકના સંપર્કમાં આવવાથી ફેલાય છે. જો કે મંકીપોક્સની રસી હવે મંજૂર થઈ ગઈ છે, પરંતુ આ વાયરસનો ખતરો હજુ પણ યથાવત છે. વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થા દ્વારા મંકીપોક્સને જાહેર આરોગ્ય કટોકટી પણ જાહેર કરવામાં આવી હતી. વિશ્વના ઘણા દેશોમાં મંકીપોક્સના કેસ પણ વધી રહ્યા છે. આફ્રિકામાં આ વાયરસના 40 હજારથી વધુ કેસ નોંધાયા છે. જોકે ભારતમાં અત્યાર સુધી માત્ર એક જ કેસની પુષ્ટિ થઈ છે, પરંતુ વહીવટીતંત્ર એલર્ટ પર છે અને તમામ સાવચેતી રાખવામાં આવી રહી છે.
આ પણ વાંચો: કર્ણાટકમાં ઈદ મિલાદ ઉન નબી પર ભડકી હિંસા, VHP અને બજરંગ દળના લોકોનું રસ્તા પર પ્રદર્શન
બંને વાયરસ કેટલા ખતરનાક છે?
લેડી હાર્ડિન્જ હોસ્પિટલના મેડિસિન વિભાગના પ્રોફેસર ડૉ.એલ.એચ.ઘોટેકર કહે છે કે કેરળમાં છેલ્લા કેટલાક સમયથી નિપાહ વાયરસના કેસ આવી રહ્યા છે. કેસો ત્યાં આવે છે, પરંતુ એવા સ્તરે વધતા નથી કે કોઈ જોખમ હોય. આવી સ્થિતિમાં ગભરાવાની જરૂર નથી. જો મંકીપોક્સની વાત કરીએ તો ભારતમાં માત્ર એક કેસ નોંધાયો છે. તે દર્દીમાં પણ જૂનો સ્ટ્રેન જોવા મળ્યો હતો. દુનિયાભરમાં જે સ્ટ્રેન ફેલાઈ રહ્યો છે તે હજુ ભારતમાં નથી. આવી સ્થિતિમાં આ બંને વાયરસથી ગભરાવાની જરૂર નથી. પરંતુ તેમની સામે રક્ષણ મેળવવા માટે સાવચેતી રાખવી જરૂરી છે. ખાસ કરીને એરપોર્ટ પર દેખરેખ વધારવી જોઈએ અને જો કોઈ દર્દીમાં આ વાયરસના લક્ષણો દેખાય તો તેને આઈસોલેટ કરી દેવો જોઈએ.
નિપાહના લક્ષણો શું છે?
વધારે તાવ
માથાનો દુખાવો
શ્વાસ લેવામાં તકલીફ
ન્યુરોલોજીકલ સમસ્યા
મંકીપોક્સના લક્ષણો
તાવ
સ્નાયુમાં દુખાવો
શરીર પર ફોલ્લીઓ
ઉધરસ અને શરદી
કેવી રીતે રક્ષણ કરવું
બંને વાયરસથી બચવા માટે કોઈપણ ચેપગ્રસ્ત વ્યક્તિના સંપર્કમાં ન આવવું મહત્વપૂર્ણ છે. જ્યાં આ વાયરસના કેસ નોંધાયા હોય તેવા વિસ્તારોમાં મુસાફરી કરવાનું ટાળો.