NDAની હેટ્રિક, ફરી એક વખત મોદી સરકાર... પણ ગઠબંઘન સાથે

નવી દિલ્હી: દેશમાં 18મી લોકસભા માટે 7 તબક્કાના મતદાન માટે મંગળવારે મતગણતરી પૂર્ણ થઈ હતી. આ ચૂંટણીમાં એક્ઝિટ પોલની આગાહીઓ સંપૂર્ણપણે સાચી સાબિત થઈ નથી. ઘણા એક્ઝિટ પોલમાં NDAને 400 બેઠકો મળવાનો અંદાજ હતો. જો કે, ચૂંટણી પરિણામોમાં એનડીએને 293 બેઠકો મળી હતી જ્યારે ભારતીય ગઠબંધનને 231 બેઠકો મળી હતી. ભારતીય જનતા પાર્ટીએ 240 બેઠકો જીતી છે. કોંગ્રેસ પાર્ટીએ 99 બેઠકો જીતી છે. સમાજવાદી પાર્ટીએ 37 બેઠકો જીતી છે. ટીએમસીને 29 સીટો પર સફળતા મળી છે.

મહાનગરોમાં NDAનું જોરદાર પ્રદર્શન
નેશનલ ડેમોક્રેટિક એલાયન્સ (NDA) એ લોકસભા ચૂંટણીમાં મહાનગરોમાં મજબૂત પ્રદર્શન કર્યું હતું અને દિલ્હી, બેંગલુરુ અને પુણે જેવા શહેરી વિસ્તારોમાં સારો ફાયદો મેળવ્યો હતો. જોકે, મુંબઈમાં સ્થિતિ થોડી વિપરીત દેખાઈ હતી. ‘ઇન્ડિયા’ ગઠબંધને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં તેની તાકાતનું પ્રદર્શન કર્યું અને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં સારી સંખ્યામાં મત મેળવ્યા. ભાજપે દિલ્હીમાં પોતાનો ગઢ જાળવી રાખ્યો છે અને શહેરની તમામ સાત બેઠકો પર તેના ઉમેદવારો આગળ છે. વલણ બેંગલુરુમાં સમાન હતું જ્યાં શહેરી મતદારોએ મોટાભાગે ભાજપના ઉમેદવારોને સમર્થન આપ્યું હતું.

લોકસભા ચૂંટણીની ગણતરીના વલણો સાથે, પ્રાદેશિક ક્ષત્રોએ તેમની કુશળતા સાબિત કરી, જ્યાં ઉત્તર પ્રદેશમાં, અખિલેશ યાદવની આગેવાની હેઠળની સમાજવાદી પાર્ટીએ શાનદાર પ્રદર્શન કર્યું, જ્યારે આંધ્ર પ્રદેશમાં, ચંદ્રબાબુ નાયડુની ટીડીપીએ અદભૂત લીડ હાંસલ કરી. જ્યારે TDP અને નીતીશ કુમારની આગેવાની હેઠળના જનતા દળ (યુનાઈટેડ) પાસે રાષ્ટ્રીય લોકતાંત્રિક ગઠબંધન (NDA) સરકારની ચાવી છે જ્યારે ભાજપ પોતાના દમ પર બહુમતી જીતવામાં નિષ્ફળ જાય છે, કેટલાક પ્રાદેશિક પક્ષો જેમ કે YSRCP, BRS, BJD અને BSP પક્ષો બિનમહત્વપૂર્ણ બની ગયા છે.

મમતા બેનર્જીની તૃણમૂલ કોંગ્રેસે પણ ગત વખતની સરખામણીમાં પોતાની સ્થિતિ મજબૂત કરી છે અને આ વખતે તે પશ્ચિમ બંગાળની 42માંથી 29 બેઠકો પર આગળ છે. છેલ્લી સામાન્ય ચૂંટણીમાં તૃણમૂલને 22 બેઠકો મળી હતી. તેલંગાણામાં અત્યાર સુધીની મત ગણતરીમાં કે. ચંદ્રશેખર રાવની ભારત રાષ્ટ્ર સમિતિ (BRS) એક પણ સીટ પર આગળ નથી. જો કે તેણે ગત વખતે નવ સીટો જીતી હતી. મહારાષ્ટ્રમાં શિવસેના (ઉદ્ધવ ઠાકરે) પણ નવ બેઠકો પર આગળ છે. જ્યારે ગયા વખતે શિવસેના (અવિભાજિત) પાસે 18 બેઠકો હતી. એનસીપી (શરદ પવાર) 2019ની પાંચ બેઠકોની સરખામણીએ આ વખતે સાત બેઠકો પર આગળ છે.

બિહારમાં આ વખતે લોક જનશક્તિ પાર્ટી (રામ વિલાસ) તેની તમામ પાંચ બેઠકો પર આગળ હતી. લાલુ પ્રસાદ યાદવની આરજેડી ગત વખતે ખાતું ખોલાવી શકી ન હતી પરંતુ આ વખતે પાર્ટી ચાર સીટો પર આગળ છે. ઝારખંડ મુક્તિ મોરચા (JMM) રાજ્યમાં ત્રણ બેઠકો પર આગળ છે જ્યારે પાર્ટીને છેલ્લી સામાન્ય ચૂંટણીઓમાં માત્ર એક બેઠક મળી હતી. તાજેતરમાં જ જેએમએમ નેતા હેમંત સોરેનની ભ્રષ્ટાચારના આરોપમાં ધરપકડ કરવામાં આવી હતી.

પક્ષપલટો કરનારા નેતાઓનું શું પરિણામ આવ્યું?
કેન્દ્રીય પ્રધાન જ્યોતિરાદિત્ય સિંધિયા, ઉદ્યોગપતિ નવીન જિંદાલ અને ઉત્તર પ્રદેશના પ્રધાન જિતિન પ્રસાદનો સમાવેશ થાય છે જેઓ લોકસભાની ચૂંટણીમાં જીત્યા હતા. જ્યારે અશોક તંવર, સીતા સોરેન અને પ્રનીત કૌર ભાજપમાં ભાગ લેનારાઓની યાદીમાં જોડાયા હતા. પરંતુ તેઓ ભાગ લઈ શક્યા ન હતા ચૂંટણીમાં વિજય મેળવો. ઉડ્ડયન મંત્રી સિંધિયા મધ્ય પ્રદેશના ગુના મતવિસ્તારમાંથી પાંચ લાખથી વધુ મતોના માર્જિનથી જીત્યા.

સિંધિયાએ 2020 માં કોંગ્રેસ સામે બળવો કર્યો અને મધ્યપ્રદેશમાં તેમના 22 સમર્થક ધારાસભ્યો સાથે ભાજપમાં જોડાયા. પરિણામે ભાજપને રાજ્યમાં સત્તા મળી. ઉદ્યોગપતિ અને બે વખતના સાંસદ નવીન જિંદાલ આ વર્ષે માર્ચમાં ભાજપમાં જોડાયા હતા અને કોંગ્રેસ સાથેના બે દાયકા જૂના સંબંધો તોડી નાખ્યા હતા. તેઓ હરિયાણાના કુરુક્ષેત્રથી 29,000થી વધુ મતોથી જીત્યા હતા.

ઉત્તર પ્રદેશના જાહેર બાંધકામ મંત્રી અને કોંગ્રેસના વરિષ્ઠ નેતા સ્વર્ગસ્થ જીતેન્દ્ર પ્રસાદના પુત્ર જિતિન પ્રસાદ ત્રણ વર્ષ પહેલા કોંગ્રેસ છોડીને ભાજપમાં જોડાયા હતા. તેમને પીલીભીત લોકસભા મતવિસ્તારમાંથી વર્તમાન સાંસદ વરુણ ગાંધીના સ્થાને મેદાનમાં ઉતારવામાં આવ્યા હતા અને તેઓ 1.64 લાખથી વધુ મતોના માર્જિનથી જીત્યા હતા. હરિયાણા કોંગ્રેસના ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ અશોક તંવર, જેઓ આ વર્ષની શરૂઆતમાં ભાજપમાં જોડાયા હતા, તેઓ સિરસાથી કોંગ્રેસની કુમારી શૈલજા સામે 2.68 લાખ મતોના માર્જિનથી હારી ગયા હતા.

આ વર્ષે ભાજપમાં જોડાયેલા પૂર્વ કેન્દ્રીય મંત્રી પ્રનીત કૌર પટિયાલાથી ચૂંટણી હારી ગયા હતા. તે આ પહેલા ચાર વખત આ સીટ જીતી ચૂકી છે. કૌર ત્રીજા સ્થાને રહી અને લગભગ 16,000 મતોના માર્જિનથી હારી ગઈ. રવનીત બિટ્ટુ, જે 2019 માં કોંગ્રેસના ઉમેદવાર તરીકે જીત્યા હતા અને માર્ચમાં ભાજપમાં જોડાયા હતા, તેઓ તેમની લુધિયાણા બેઠક બચાવી શક્યા ન હતા. તેઓ કોંગ્રેસના અમરિંદર સિંહ રાજા સામે 20,000થી વધુ મતોથી હારી ગયા હતા. સુશીલ રિંકુ, જેઓ વિદાયમાન લોકસભામાં આમ આદમી પાર્ટીના એકમાત્ર સાંસદ હતા, તેઓ પણ ચૂંટણી પહેલા ભાજપમાં જોડાયા હતા. તેઓ પણ પોતાની જલંધર સીટ બચાવી શક્યા ન હતા. તેમને પંજાબના પૂર્વ મુખ્યમંત્રી ચરણજીત સિંહ ચન્ની કોંગ્રેસના હાથે હરાવ્યા હતા.

ઘણા કેન્દ્રીય મંત્રીઓ હાર્યા
ઘણા કેન્દ્રીય મંત્રીઓ લોકસભા ચૂંટણી હારી ગયા. સ્મૃતિ ઈરાની અમેઠી બેઠક પરથી ચૂંટણી હારી ગયા. ડૉ.મહેન્દ્ર નાથ પાંડે ઉત્તર પ્રદેશની ચંદૌલી લોકસભા બેઠક પરથી ચૂંટણી હારી ગયા. CPI(ML)ના સુદામા પ્રસાદે બિહારની અરાહ બેઠક પરથી કેન્દ્રીય મંત્રી રાજ કુમાર સિંહને હરાવ્યા હતા. ભાજપના નેતા અર્જુન મુંડાને પણ ઝારખંડની ખુંટી લોકસભા બેઠક પરથી હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. તેઓ કાલી ચરણ મુંડા દ્વારા ચૂંટણીમાં હાર્યા હતા.