સરકારનું ધ્યાન માત્ર વંદે ભારત પર… ઓછા ભાડાવાળી ટ્રેનો પર નહીં, જાણો શું કહ્યું અશ્વિની વૈષ્ણવે

Ashwini Vaishnaw Budget 2024: નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે મંગળવારે (23 જુલાઈ) લોકસભામાં સામાન્ય બજેટ રજૂ કર્યું હતું. આ બજેટમાં આ બાબતો સામે આવી છે કે નોકરીઓ અને ગ્રામીણ વિકાસ પર વધુ ખર્ચ કરવાની સાથે ભારતે રાજ્યોને વધુ નાણાં આપીને અને રાજકોષીય ખાધમાં ઘટાડો કરીને સંતુલન પણ બનાવ્યું છે. જો કે, રેલવે વિશે વધુ કહેવામાં આવ્યું ન હતું. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે 83 મિનિટ સુધી બજેટ પર ભાષણ આપ્યું. પરંતુ આ બધામાં રેલવેનું નામ માત્ર એક જ વાર સાંભળવા મળ્યું.

છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં રેલવે પરના મૂડી ખર્ચમાં 77 ટકાનો વધારો થયો છે. જેમાં નવી લાઇનના નિર્માણ, ગેજ કન્વર્ઝન અને ડબલિંગમાં નોંધપાત્ર રોકાણનો સમાવેશ થાય છે. એમ આર્થિક સર્વે 2023-24 સોમવારે જણાવ્યું હતું. નાણામંત્રી દ્વારા સંસદમાં રજૂ કરાયેલા સર્વે અનુસાર, વર્ષ 2019-2020માં મૂડી ખર્ચ 1.48 લાખ કરોડ રૂપિયા હતો. જે વર્ષ 2023-24માં વધીને 2.62 લાખ કરોડ રૂપિયા થઈ ગયો છે.

પહેલા અને આજના મૂડી ખર્ચમાં ઘણો તફાવત છે.
રેલ્વે મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે કહ્યું કે, વર્ષ 2014 પહેલા રેલ્વે માટે મૂડી ખર્ચ પરનું રોકાણ 35000 કરોડ રૂપિયા હતું. જે આજે 2.62 લાખ કરોડ રૂપિયા થઈ ગયું છે. તેમણે કહ્યું કે આ રોકાણ રેલવે માટે રેકોર્ડ મૂડી ખર્ચ છે. રેલ્વે મંત્રીએ કહ્યું કે તેઓ આવા રોકાણ માટે પીએમ મોદી અને નાણામંત્રીના આભારી છે. 2014 પહેલાના પ્રથમ 60 વર્ષ અંગે તેમણે કહ્યું કે અગાઉ નવી ટ્રેનોની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. પરંતુ ટ્રેકની ક્ષમતા છે કે નહીં તેની ખાતરી કરવામાં આવી ન હતી. અગાઉના સમયમાં લોકશાહી પગલાં લેવામાં આવતા હતા જેને રેલવેના માળખાકીય સુવિધાઓ સાથે કોઈ લેવાદેવા ન હતી.

રેલ્વે મંત્રીએ એમ પણ કહ્યું કે છેલ્લા 10 વર્ષમાં પીએમ મોદીએ રેલ્વેનો પાયો યોગ્ય રીતે તૈયાર થાય તે સુનિશ્ચિત કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું છે. તેમણે કહ્યું કે અગાઉની સરકારોની સરખામણીમાં રેલ્વે ટ્રેક અને વિદ્યુતીકરણનો નોંધપાત્ર વિસ્તરણ થયો છે.

શું કહ્યું રેલવે મંત્રીએ?

• 40,000 કિલોમીટરના રેલ્વે ટ્રેકનું વીજળીકરણ કરવામાં આવ્યું હતું
• 31,000 કિલોમીટરનો નવો રેલ્વે ટ્રેક બનાવવામાં આવ્યો હતો
• ટ્રેક નિર્માણની ઝડપ વધીને 14.5 કિલોમીટર પ્રતિ દિવસ થઈ ગઈ
• 5300 કિલોમીટરના નવા ટ્રેક બનાવવામાં આવ્યા હતા
• સુરક્ષા પર આપવામાં આવ્યું હતું – ગયા વર્ષ 2023માં સુરક્ષા પર 98,000 કરોડ રૂપિયાનો ખર્ચ કરવામાં આવ્યો હતો.
• આ વર્ષે સુરક્ષા માટે 1,08,000 કરોડ રૂપિયા ફાળવવામાં આવ્યા છે.

આ પણ વાંચો: જમ્મુ કાશ્મીરમાં વહેલી સવારથી સેના અને આતંકી વચ્ચે અથડામણ, એક જવાન શહીદ

2014 પહેલાં

• 60 વર્ષમાં 20,000 કિલોમીટરનું વીજળીકરણ થયું
• ટ્રેક બનાવવાની ઝડપ પ્રતિદિન માત્ર 4 કિલોમીટર હતી

માત્ર વંદે ભારત જ નહીં, દરેક વિભાગ પર ફોકસ છે – અશ્વિની વૈષ્ણવ
જ્યારે રેલ્વે પ્રધાનને પૂછવામાં આવ્યું કે શું રેલ્વેનું ધ્યાન વંદે ભારત જેવી ફ્લેગશિપ ટ્રેનો પર છે અને નીચલા વર્ગની ટ્રેનો પર નથી. તો તેમણે એ પણ સ્પષ્ટ કર્યું કે ભારત સરકારનો દૃષ્ટિકોણ એ છે કે તેમની પાસે મોટી આવક જૂથ છે હાથ ત્યાં પણ મહત્વાકાંક્ષી વર્ગ છે. આપણે બંનેને સંબોધવા પડશે. બંને આગળ આવી રહ્યા છે. તેમણે માહિતી આપી હતી કે વંદે ભારત 160 કિમી પ્રતિ કલાકની ઝડપે હાઈ સ્પીડ અને સેમી હાઈ સ્પીડ ઓપરેશન માટે બખ્તર સંરક્ષણ, મુસાફરોની મફત અવરજવર માટે સંપૂર્ણ સીલબંધ ગેંગવે, ઓટોમેટિક પ્લગ ડોર, રિક્લાઈનિંગ એર્ગોનોમિક સીટો અને એક્ઝિક્યુટિવ ક્લાસમાં ફરતી સીટો સાથે જેમ કે આરામદાયક બેઠક સુવિધા છે.

શું સુવિધાઓ છે?
દરેક ટ્રેનનું પ્રમાણભૂત માળખું હોય છે. તેમણે કહ્યું કે તે પ્રમાણભૂત માળખામાં મર્યાદિત એસી કોચ અને મર્યાદિત નોન એસી કોચ છે. એસી કોચ અને નોન-એસી કોચનો ગુણોત્તર સામાન્ય રીતે 1/3 અને 2/3 છે. તેની જાળવણી કરવામાં આવી છે. તેમણે એમ પણ જણાવ્યું કે હાલમાં નોન-એસી કોચની માંગ વધી છે. તેથી રેલ્વે મંત્રાલય 2,500 નોન-એસી કોચ બનાવી રહ્યું છે. જેથી ઓછી આવક ધરાવતા અને મધ્યમ આવક ધરાવતા પરિવારો પરવડે તેવા ભાવે સલામત મુસાફરી કરી શકે. તેની મુસાફરી આ ટ્રેનો 1000 કિમીની મુસાફરી માટે આશરે ₹450ના ખર્ચે વિશ્વ કક્ષાની સુવિધાઓ પૂરી પાડે છે.