ભારતમાં હિન્દુઓની વસ્તી ઘટી, 65 વર્ષમાં કેટલી વધી મુસ્લિમ વસ્તી
India Religious Population Report: દેશમાં છેલ્લા 65 વર્ષમાં હિન્દુઓની વસ્તીમાં 8%નો ઘટાડો જોવા મળ્યો છે, જ્યારે આ સમયગાળા દરમિયાન મુસ્લિમોની વસ્તી 9.84% થી વધીને 14.09% થઈ ગઈ છે. વડાપ્રધાનની આર્થિક સલાહકાર પરિષદના રિપોર્ટમાં આ માહિતી આપવામાં આવી છે. ‘દેશભરમાં ધાર્મિક લઘુમતીઓના હિસ્સાનું વિશ્લેષણ’ શીર્ષકથી પ્રકાશિત અહેવાલમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે પારસી અને જૈન સમુદાયો સિવાય, ભારતમાં તમામ ધાર્મિક લઘુમતીઓની કુલ વસ્તીમાં 6.58%નો વધારો થયો છે.
Political changes are mere symptoms of deeper structural changes happening in societies, of which demographic change is an important component. Dr @ShamikaRavi, Abraham Jose & Apurv Mishra write in this latest EAC-PM Working Paper. 1/8 https://t.co/Er8nNO97dw pic.twitter.com/WjByrOJUwD
— EAC-PM (@EACtoPM) May 7, 2024
દેશ આઝાદ થયો ત્યારથી, 1950 થી 2015 વચ્ચે હિન્દુઓની વસ્તીમાં ઘટાડો થયો છે. 1950 અને 2015 ની વચ્ચે બહુમતી હિંદુ વસ્તીમાં 7.82% નો ઘટાડો થયો. જ્યાં મુસ્લિમ વસ્તીમાં એકંદરે 43.15%નો વધારો જોવા મળ્યો છે. આ રીતે, મુસ્લિમોની વસ્તી જે 1950માં 9.84% હતી તે વધીને 14.09% થઈ ગઈ છે. તે જ સમયે, ખ્રિસ્તી ધર્મના લોકોની વસ્તીનો હિસ્સો 2.24% થી વધીને 2.36% થયો છે, એ જ રીતે શીખ સમુદાયની વસ્તી 1.24% થી વધીને 1.85% થઈ છે.
65 વર્ષમાં કયા ધર્મની વસ્તી કેટલી વધી કે ઘટી?
રિપોર્ટમાં જણાવાયું છે કે ભારતમાં 1950માં હિન્દુઓની વસ્તી 84.68% હતી, જે 2015 સુધીમાં ઘટીને 78.06% થઈ ગઈ છે. આ સમયગાળા દરમિયાન, મુસ્લિમ વસ્તીનો હિસ્સો 1950 માં 9.84% થી વધીને 2015 માં 14.09% થયો. આઝાદીના ત્રણ વર્ષ પછી, દેશમાં ખ્રિસ્તી સમુદાયની વસ્તી 2.24% હતી, જે 2015માં વધીને 2.36% થઈ ગઈ. 1950માં દેશમાં શીખ સમુદાયના લોકોની સંખ્યા 1.24% હતી, જેમાં વધારો જોવા મળ્યો અને 2015 સુધીમાં તેઓ 1.85% સુધી પહોંચી ગયા.
આ સમયગાળા દરમિયાન બૌદ્ધ ધર્મના અનુયાયીઓની સંખ્યામાં પણ વધારો થયો છે. બૌદ્ધ વસ્તીના હિસ્સામાં 1950 માં 0.05% થી 2015 સુધીમાં 0.81% નો નોંધપાત્ર વધારો થયો હતો. આ સમયગાળા દરમિયાન, જૈન સમુદાયનો હિસ્સો 0.45% થી ઘટીને 0.36% થયો, જ્યારે પારસી વસ્તી 0.03% થી ઘટીને 0.004% થઈ.
દેશની ધાર્મિક વસ્તી અંગેનો અહેવાલ કોણે તૈયાર કર્યો છે?
PMની આર્થિક સલાહકાર પરિષદ (EAC-PM)ના રિપોર્ટમાં દેશની ધાર્મિક વસ્તી વિશે માહિતી આપવામાં આવી છે. આ રિપોર્ટ EAC-PM સભ્ય શમિકા રવિ, EAC-PM કન્સલ્ટન્ટ અપૂર્વ કુમાર મિશ્રા અને EAC-PM પ્રોફેશનલ અબ્રાહમ જોસ દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. રિપોર્ટમાં ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે દેશમાં સામાજિક વિવિધતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે અનુકૂળ વાતાવરણ છે. શમિકા રવિએ તેના પેપરમાં કહ્યું છે કે ઉદાહરણ તરીકે, ભારત એવા કેટલાક દેશોમાંથી એક છે જ્યાં લઘુમતીઓની કાનૂની વ્યાખ્યા છે. તેમના માટે બંધારણીય રીતે સંરક્ષિત અધિકારો આપવામાં આવ્યા છે. આ પ્રગતિશીલ નીતિઓ અને સર્વસમાવેશક સંસ્થાઓના પરિણામો ભારતમાં લઘુમતી વસ્તીની વધતી જતી સંખ્યામાં દેખાય છે.