કેવી રીતે સોનાની દ્વારકા દરિયામાં સમાઈ, જાણો તેની પાછળની દંતકથાઓ
શ્રી કૃષ્ણને ગાંધારીનો શ્રાપઃ અત્યારે ગુજરાતનું બેટ દ્વારકા સમાચારોમાં છે. અહીં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ અરબી સમુદ્રમાં ડૂબી ગયેલા દ્વારકા શહેરની મુલાકાત લીધી હતી. ત્યાં મોરના પીંછા અર્પણ કર્યા અને ધ્યાન પણ કર્યું. પીએમ મોદીની સ્કુબા ડાઈવિંગની તસવીરો પણ વાયરલ થઈ રહી છે. ભગવાન કૃષ્ણ દ્વારા સ્થાપિત દ્વારકા નગરીના ડૂબી જવાનો ઇતિહાસ ખૂબ જ રસપ્રદ છે. એવું પણ કહેવાય છે કે દ્વારકાનું પુનઃ નિર્માણ થયું અને ઘણી વખત પાણીમાં ડૂબી ગયું. પાછળથી ભગવાન કૃષ્ણના પૌત્ર વજ્રનાભે દ્વારકાધીશ મંદિરનું નિર્માણ કરાવ્યું. તેનું પુનઃનિર્માણ અને નવીનીકરણ પણ ઘણી વખત થયું હતું. આ મંદિર બેટ દ્વારકામાં આવેલું છે.
ગાંધારીએ શ્રાપ આપ્યો હતો
દંતકથા અનુસાર, ભગવાન શ્રી કૃષ્ણએ જરાસંધ દ્વારા લોકો પર કરવામાં આવતા અત્યાચારને રોકવા માટે મથુરા છોડ્યું હતું. તેમણે દરિયા કિનારે પોતાનું એક દૈવી શહેર પણ સ્થાપ્યું, જેને તેમણે દ્વારકા નામ આપ્યું. અહીં ભગવાન શ્રી કૃષ્ણ સમગ્ર યદુવંશ સાથે આનંદથી રહેવા લાગ્યા. આ દરમિયાન મહાભારતનું યુદ્ધ થયું. યુદ્ધમાં લાખો લોકો માર્યા ગયા, અને કૌરવોનો નાશ થયો. પાંડવોનો વિજય થયો અને તેમને હસ્તિનાપુરનું રાજ્ય મળ્યું. ગાંધારીએ પોતાના 100 પુત્રોના મૃત્યુથી ખૂબ જ દુઃખી થઈને, મહાભારતના યુદ્ધ માટે ભગવાન કૃષ્ણને દોષી ઠેરવ્યા અને તેમને શ્રાપ આપ્યો કે જેમ તમામ કૌરવોનો નાશ થયો, તેવી જ રીતે તમારા સમગ્ર કુળનો પણ નાશ થશે.
દ્વારિકા નગરી બનવા પાછળનો પહેલા ઇતિહાસ પણ અલગ છે. જેમા શ્રીકૃષ્ણ અને યાદવો મથુરા છોડીને સૌરાષ્ટ્રના સમુદ્રતટે આવ્યા હતા. ત્યારે એક નવી નગરીના નિર્માણ માટે વિશાળ સાગરતટ પ્રદેશ પર આવે છે અને તે વિશ્વકર્માજીને આહ્વવાન કરે છે, અને દ્વારિકા નગરીના નિર્માણ માટે કહે છે. શ્રી વિશ્વકર્માએ શ્રી કૃષ્ણને જણાવ્યું કે, જો સમુદ્રદેવ દ્વારિકાનગરીના નિર્માણ માટે થોડી ભૂમિ આપે તો જ આ કાર્ય સંભવ થાય તેમ હતું. ત્યારે શ્રી કૃષ્ણએ સમુદ્રદેવની આરાધના કરી અને પ્રસન્ન થઈને સમુદ્રદેવે બાર જોજન જેટલી જમીન સમર્પિત કરી. તેના પર વિશ્વકર્માજીએ સોનાની દ્વારિકા નગરીનું નિર્માણ કર્યું હતું.
પરંતુ એક દંતકથા પ્રમાણે કૃષ્ણના જીવનનો અંત સોમનાથ પાસેના ભાલકાતીર્થમાં પારધીના બાણથી ઘવાયા હતા તેના કારણે થયો હતો. અને યદુવંશના લોકો દ્વારકામાં રહેતા હતા અને અંદરોઅંદર લડીને મરવા લાગ્યા અને આ તે સમય પછી આ પ્રાચીન દ્વારિકા નગરી સમુદ્રના પેટાળમાં હંમેશને માટે સમાઈ ગઈ હતી.
દ્વારકા માત્ર 36 વર્ષમાં ડૂબી ગયું
ગાંધારીના શ્રાપથી યદુવંશનો નાશ થયો. દ્વારકામાં રહેતા લોકો અંદરોઅંદર લડીને મરવા લાગ્યા. પરિસ્થિતિ એવી હતી કે મહાભારતના યુદ્ધના 36 વર્ષ પછી જ દ્વારકા ડૂબી ગઈ હતી. ભવ્ય નગરી દ્વારકા દરિયામાં ડૂબી ગયું. 1980માં પુરાતત્વવિદ્ પ્રો.એસ.આર.રાવ અને તેમની ટીમે દરિયામાં દ્વારકા શહેરની શોધ કરી હતી. અહીં તેમને દ્વારકાની 560 મીટર લાંબી દિવાલ મળી. વાસણો સહિત ઘણી વસ્તુઓ મળી આવી છે જે 1528થી 3000 સુધીની છે.
