લોહીનું તરસ્યું થયું ખંધા ચીન? બે વર્ષમાં 70 લાખ ગધેડાનો લીધો જીવ
બેઇજિંગઃ ગધેડાનો માણસ સાથેનો સંબંધ સભ્યતાની શરૂઆતથી શરૂ થાય છે. માણસો ઓછામાં ઓછા 5,000 વર્ષોથી કામમાં મદદ કરવા માટે ગધેડાનો ઉપયોગ કરે છે. આજે પણ દુનિયાના ગરીબ વિસ્તારોમાં લગભગ 50 કરોડ લોકોની આજીવિકા ગધેડા પર નિર્ભર છે. પરંતુ ચીનમાં આ ગધેડાઓનું જીવન ખતમ થઈ ગયું છે. દર વર્ષે અહીં લાખો ગધેડાઓનું મૃત્યુ થાય છે. જ્યારે દેશમાં ગધેડાની અછત હતી ત્યારે દુનિયાભરમાંથી ગધેડા ચીન લાવવામાં આવ્યા હતા. ગધેડાના જીવન પરના આ સંકટ પાછળનું કારણ ચીનીઓનું વળગણ છે, જેને પૂરું કરવા માટે તેઓ તેમના લોહીના તરસ્યા બની ગયા છે.
ચીનમાં, e-jiao નામની દવાની ભારે માંગને પહોંચી વળવા માટે દર વર્ષે લાખો ગધેડાઓને મારી નાખવામાં આવે છે. E-jiao એ પરંપરાગત દવા છે જેનો દાવો કરવામાં આવે છે કે તે લોહીને શુદ્ધ કરે છે. આ સાથે, ચામડીના રોગોને દૂર કરવા, રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવા, સૌંદર્ય ઉત્પાદનો અને પ્રજનન ક્ષમતા વધારવાના દાવા કરવામાં આવે છે. જો કે, તેની અસરકારકતા અંગે બહુ ઓછું વૈજ્ઞાનિક સમર્થન છે.
ગધેડાની ચામડીમાંથી દવા બનાવવામાં આવે છે
ઇ-જિયાઓ ગધેડાની ચામડીમાંથી કાઢવામાં આવેલા કોલેજનનો ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવે છે. આ ચામડી મેળવવા માટે ગધેડાને મારી નાખવામાં આવે છે. તેની માંગ એટલી વધારે છે કે માત્ર બે વર્ષમાં ચીનમાં ગધેડાની વસ્તી 90 લાખથી ઘટીને 2022માં 18 લાખ થઈ ગઈ છે. સ્થિતિ એવી બની ગઈ છે કે હવે ચીનના ઘણા વિસ્તારોમાં ગધેડાના પુરવઠામાં સમસ્યા છે, જેના કારણે અન્ય દેશોમાંથી ગધેડા આયાત કરવામાં આવી રહ્યા છે. આમાં આફ્રિકા ખાસ કરીને અગ્રણી છે, જ્યાંથી ચીનને મોટી માત્રામાં ગધેડા સપ્લાય કરવામાં આવે છે.
આ દવા એક ટીવી શ્રેણી પછી લોકપ્રિય બની હતી, પરંપરાગત રીતે, e-jiao એક લક્ઝરી પ્રોડક્ટ હતી. તેનો ઉપયોગ ક્વિંગ રાજવંશ દરમિયાન પસંદગીના લોકો દ્વારા કરવામાં આવ્યો હતો, જેણે 1644 થી 1912 સુધી ચીન પર શાસન કર્યું હતું. પરંતુ 2011માં શરૂ થયેલી ચાઈનીઝ ટેલિવિઝન સીરિઝ ‘એમ્પ્રેસ ઈન ધ પેલેસ’માં બતાવવામાં આવ્યા બાદ સામાન્ય લોકો તેના તરફ આકર્ષાવા લાગ્યા હતા. હવે મધ્યમ અને વૃદ્ધ લોકોમાં તેની માંગમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. એક રિપોર્ટ અનુસાર છેલ્લા એક દાયકામાં તેની કિંમત 100 યુઆન પ્રતિ 500 ગ્રામથી વધીને આજે 2986 યુઆન (લગભગ 35000 ભારતીય રૂપિયા) થઈ ગઈ છે. બ્રિટિશ ચેરિટી ધ ગધેડા અભયારણ્યના અહેવાલ અનુસાર, ઈ-જિયાઓ ઉદ્યોગને દર વર્ષે 5.9 મિલિયન ગધેડાની ચામડીની જરૂર પડે છે.
