December 23, 2024

બિહારને વિશેષ રાજ્યનો દરજ્જો નહીં તો વિશેષ પેકેજ આપો, નીતિશે મોદી સરકાર સમક્ષ બે વિકલ્પ રાખ્યા!

Nitish Kumar Demand: બિહારને વિશેષ દરજ્જો આપવાનો મુદ્દો ફરી એકવાર ગરમાયો છે. શનિવારે દિલ્હીમાં આયોજિત જનતા દળ યુનાઈટેડ (JDU)ની રાષ્ટ્રીય કાર્યકારિણીની બેઠક દરમિયાન મુખ્યમંત્રી નીતિશ કુમારે ફરી આ માંગ કેન્દ્ર સમક્ષ મૂકી. બેઠકમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે બિહારને આર્થિક રીતે વિકાસ કરવા માટે આ વિશેષ દરજ્જો મળવો જરૂરી બની ગયો છે. જોકે, આ વખતે નીતીશે કેન્દ્રની સામે થોડી નરમાશ રમતા બે વિકલ્પ રાખ્યા છે. તેમણે મોદી સરકારને કહ્યું છે કે બિહારને વિશેષ રાજ્યનો દરજ્જો મળવો જોઈએ, પરંતુ જો વિશેષ રાજ્યનો દરજ્જો ન મળે તો વિશેષ પેકેજ મળે તો પણ સારું રહેશે. નીતીશે કેન્દ્ર સમક્ષ બે વિકલ્પ કેમ રજૂ કર્યા તે અંગે પણ રાજકીય વર્તુળોમાં ચર્ચાનો દોર ચાલી રહ્યો છે.

જેડીયુની રાષ્ટ્રીય કાર્યકારિણીની બેઠકમાં નીતિશે રાજ્યસભાના સાંસદ સંજય ઝાને પણ પાર્ટીના કાર્યકારી અધ્યક્ષ બનાવ્યા. સંજય ઝા એવા નેતા છે જેની પૃષ્ઠભૂમિ ભારતીય જનતા પાર્ટી (BJP)ની છે. ભાજપના અનેક નેતાઓ સાથે તેમની નિકટતાની પણ ચર્ચા છે. આ વર્ષે ઝાએ જેડીયુને ઈન્ડિયા એલાયન્સમાંથી એનડીએમાં પાછા લાવવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. તેમને JDUમાં નંબર ટુ નેતા બનાવીને નીતિશે સંકેત આપ્યો છે કે તેઓ આગામી બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણી પહેલા ભાજપ સાથે કોઈ વિવાદ ઈચ્છતા નથી. કાર્યકારી અધ્યક્ષ બન્યા બાદ સંજય ઝાએ એ પણ સ્પષ્ટ કર્યું કે જેડીયુ એનડીએમાં જ રહેશે.

બીજી બાજુ, JDU લાંબા સમયથી વિશેષ દરજ્જાની માંગ કરી રહી છે. છ મહિના પહેલા, જ્યારે બિહારમાં નીતિશના નેતૃત્વમાં મહાગઠબંધનની સરકાર હતી, ત્યારે રાજ્ય કેબિનેટે વિશેષ દરજ્જાના પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપી હતી અને તેને કેન્દ્રને મોકલી હતી. જોકે, બાદમાં નીતીશ મહાગઠબંધન છોડીને NDAમાં પાછા ફર્યા હતા. હવે તેમના પર ફરીથી તેમના કેબિનેટમાંથી સમાન દરખાસ્ત મંજૂર કરવા અને કેન્દ્રને મોકલવાનું દબાણ છે. કોંગ્રેસ નેતા જયરામ રમેશે પણ શનિવારે નીતિશ પાસેથી આ માંગણી કરી હતી.

માનવામાં આવે છે કે નીતિશ કુમારને આશંકા છે કે વિશેષ દરજ્જાની માંગ પર ભાજપ અને જેડીયુ વચ્ચે સંઘર્ષ થઈ શકે છે. તેને જોતા તેમણે મોદી સરકાર સમક્ષ બે વિકલ્પ રાખ્યા. જો વિશેષ દરજ્જો ન આપવો હોય તો કેન્દ્રએ બિહારને વિશેષ પેકેજ આપવું જોઈએ. આનાથી મોદી સરકાર માટે પણ સરળતા રહેશે જેણે ઘણી વખત વિશેષ શ્રેણીનો દરજ્જો આપવાનો ઇનકાર કર્યો છે. તે જ સમયે, જો તેને વિશેષ પેકેજ મળે છે, તો JDU પણ ખુલ્લેઆમ કહી શકશે કે તેને કેન્દ્ર દ્વારા તેની માંગણીઓ પૂરી કરવામાં આવી છે. તેમજ આગામી બિહારની ચૂંટણીમાં ભાજપ અને જેડીયુ બંને મળીને પોતાની સિદ્ધિઓ જનતાને જણાવી શકશે.

ગયા મહિને લોકસભા ચૂંટણી દરમિયાન પટના આવેલા નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું હતું કે જો કોઈ રાજ્યને વિશેષ દરજ્જો આપવો હોય તો તેનું સૂચન સૌથી પહેલા કેન્દ્રીય નાણાં પંચના રિપોર્ટમાં આવવું જોઈએ. ત્યાર બાદ જ કેન્દ્ર સરકાર આ અંગે વધુ વિચારશે. હજુ સુધી નાણાપંચ તરફથી આવું કોઈ સૂચન આવ્યું નથી. તેમણે એમ પણ કહ્યું કે 2015માં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ બિહાર માટે 1.25 લાખ કરોડ રૂપિયાના પેકેજની જાહેરાત કરી હતી. માનવામાં આવે છે કે બિહારની આગામી ચૂંટણી પહેલા પણ મોદી સરકાર આવા જ મોટા પેકેજની જાહેરાત કરી શકે છે.